close
第357講：了解伊斯兰：四大教長中的第二位大教長 مَالِكْ 减史的话题：
السلام عليكم ورحمة الله وبركاته!
اعوذ بالله من الشيطان الرجيم
بسم الله الرحمن الرحيم
إن الحمد لله ونستعينه ونستغفره ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ومن سيئات أعمالنا، من يهده اللهُ فلا مضل له ومن يضلل فلا هادي له واشهد أن لاإله إلا الله واشهد أن محمدًا عبده ورسوله صلى الله عليه وعلى اله وصحبه ومن تابعهم بإحسان إلى يوم الدين أما بعد لقد قال الله تعالى في القران الكريم ، اعوذ بالله من الشيطان الرجيم ، يا أيها الذين امنوا اتقوا الله وقولوا قولاً سديدًا ، يُصلحْ لكم أعمالَكم ويغفرلكم ذنوبَكم ،ومن يطعِ اللهَ ورسولَه فقد فاز فوزًا عظيمًا.
敬爱的穆斯林兄弟姐妹们：大家早上好！
在赞主贺聖之后便進入今天我们要講的：了解伊斯兰：四大教長中的第二位教長 مَالِكْ 减史的话题：首先我们介绍一下：有关：
大教長： مَالِكْ 的全名叫 اَبُوْ عَبْدِ اللهِ مَالِكْ بْنُ أَنَسْ
出生于回暦93年归真于179年，享年86岁。
西暦算法：711年出生，795年归真，享年84岁。
麦地娜人：是聖行正统派的四大教長之一。
学位：一：法律系大学者，二：聖训学大学者。
身份地位：伊斯兰四大学術派系的第二位大教長。
他的父亲全名叫： اَنَسُ بْنُ مَالِكْ بْنُ اَبِيْ عَامِرِ الْاَصْبَحِيْ الْحُمَيْرِي الْمَدَنِيْ
他的母亲名叫： اَلْعَالِيَةَ بِنْتُ شَرَيْكِ الْاَزْدِيَّةْ
三个儿子：名叫一：يَحْيَ ，二： مُحَمَّدْ ，三： حَمَادُ
一个女儿：名叫： فَاطِمَةْ 。
ابو عبد الله مالك بن أنس بن مالك بن ابي عامر الأصبحي المدني （93-179هجرية）（711-795م）فقيه ومحدث مسلم، وثاني الأئمة الأربعة عند اهل السنة والجماعة ، وصاحب المذهب المالكي في الفقه الإسلامي .
阿乃丝之子 اَبُوْ عَبْدِ اللهِ مَالِكِ减称为：教長 اِمَامُ مَالِكِ ，出生于囬暦93年西暦711年归真于回暦179年西暦795年，以回暦计算享年86岁，以西暦计算为84岁，是一位法学家，也是一位穆斯林的圣训学者，是正统聖行派系的四大教長之一的第二位大教長，即是伊斯兰 اَلْمَذْهَبُ الْمَالِكِيْ 摸力玄学术系的领导者。
اشتُهر بعلمه الغزير وقوة حفظه للحديث النبوي وتثبته فيه ، وكان معروفًا بالصبر والذكاء والهيبة والوقار والإخلاق الحسنة ، وقد أثنى عليه كثير من العلماء منهم الإمام الشافعي بقوله :(( اذا ذكر العلماء فمالك النجم ، ومالك حجة الله على خلقه بعد التابعين )) .
وبعد كتابه" الموطأ " من أوائل كتب الحديث النبوي وأشهرها وأصحّها ، حتى قال فيه الامام الشافعي : (( ما بعد كتاب الله تعالى كتاب أكثر صوابًا من موطأ مالك )).
教長 مَالِكْ 他以丰富的学识，超强的能背记得圣训和能坚守圣训毅力而闻名，他也是一位被誉为：有坚忍的，聪明的，崇敬的，严肃的，品行優良的人。並受到了当时的伊斯兰学术介的许多学者们的肯定，而其中的一位教長 اَلّشَافِعِيْ 对他的评价就是：他说：当人们谈论到了学者们的时候，那么！ مَالِكْ 就是一位学者的明星，而 مَالِكَ 正是真主给在再傳弟子之后特赐予众生的一位真主差遣来的論证專家了。他的註著：＂ اَلْمُوَطَّأْ ＂一圣训集（由于当时其他的著名的圣训学者还没有诞生，因此在当时）他的圣训集 اَلْمُوَطَّأْ 可以算是圣训書藉之中最可靠的引证之一的圣训集了。故此教長 اَلّشَافِعِي 才说：在真主的经典之后的经典中正確性最多的就莫过于 مَالِكْ 的 اَلْمُوَطَّأْ 圣训集了。
وقد إعتمد الإمام مالك في فتواه على عدة مصادر تشريعية هي؛ القران الكريم ، والسنة النبوية ، والإجماع ، وعمل أهل المدينة ، والقياس ، والمصالح المرسلة ، والاستحسان ، والعرف ، والعادات ، وسد الذرائع ، والإستصحاب .
其实教長 مَالِكْ 在伊斯兰的教法里是根据几个根源而给出了他的主張而立法的。那就是：根据一：仁慈的古兰经，二：圣人的圣行，三：学者们的议决，四：麦地娜人们遵循着的善行，五：傳承下来的善行，六：力求完善，七：有共识的善行，八：無法处理的阻碍，九：同时可以用两个方案处理的方式等。
ولد الامام مالك بالمدينة المنورة سنة ٩٣ هجرية ونشأ في بيت كان مشتغلاً بعلم الحديث واستطلاع الإثار وأخبار الصحابة وفتاويهم ، فحفظ القران الكريم في صدر حياته ، ثم إتجه إلى حفظ الحديث النبوي وتعلم الفقه الإسلامي ، فلازم فقيه المدينة المنورة ابن هرمز سبع سنين يتعلم عنده ، كما أخذ عن كثير من غيره من العلماء كنافع مولى ابن عمر وابن شهاب الزهري،
教長 مَالِكِ 出生在麦地娜聖地回暦93年，出生在一个書香门弟的深习研究聖训学而能追踪到聖门弟子踪迹和圣门弟子们的教律主張的一个家族里成長，故此，他在他的童年时光里，便能背记得仁慈的古兰经文，之后他就偏向背记圣训而且学习伊斯兰教律学，于是他投师于一位麦地娜法学家：名叫 اِبْنُ هُرْمُزْ ，並和他学习了七年之久，也就好似他向其他的学者学习的一样，就像和اِبْنُ عُمَرِ 的僕人 نَافِعْ 和 اِبْنُ شِهَابِ الّزَهْرِيْ 的学者等，他都和他们学习过有关教义方面圣训方面的知识。
وبعد أن اكتملت دراسته للأثار والفتيا، وبعد ان شهد له سبعون شيخًا من أهل العلم أنه موضع لذلك ، اتخذ له مجلسًا في المسجد النبوي للدرس والإفتاء ، وقد عُرف درسُه بالسكينة والوقار واحترام الأحاديث النبوية وإجلالها ، وكان يتحرز أن يخطئ في إفتائه ويُكثرُ من قول (( لا أدري)) وكان يقول :(( انما أنا بشر أخطئ وأصيب، فانظروا في رأيي، فكل ما وافق الكتاب والسنة فخذوا به ، وما لم يوافق الكتاب والسنة فاتركوه)) وفي سنة ١٩٧هجرية مرض الإمام مالك إثثنتين وعشرون يومًا ثم مات ، وصلى عليه أميرُ المدينة عبد الله محمد بن ابراهيم ، ثم دُفن بالبقيع .
在他完成他的圣训学系和法学系的学业之后，在他经过了当时的学者中的七十位大教授在他的学识上加予肯定之后。于是他被邀请当任了当时的圣寺中主管级的（主講阿訇）负责講课和在教律的问题上出主答的任务。其实在他的講座里有一点被众人肯定的是：（对講教义和答复教义方面）他以慎重，严肃，尊敬，和尊重圣训的状态出现，故此在他给人们主答有关教义问题的时候，为了避免错误他謹慎的常常会说一句话：《我不清楚！》而他说过：然而我只是一个平凡的人，我会答错，也会答对，故此！你们在我的建议里，要仔细地观察，而那些符合古兰经和圣训的，你们便去执行它！而那些不符合古兰经和圣训的，你们便放弃它！(不要去执行！）而教長 مَالِكْ 在回暦179年生大病了，病情日夜加重在病了二十二天以后（在主的喜爱下）归真，（享年86㱑），由当时执政的麦地娜市長： عَبْدُ اللهِ بْنُ اِبْرَاهِيْمَ 为领拜师给他站（殡礼）拜，並将他埋葬在麦地娜的 اَلْبَقِيْعُ 的墓地里。
接下来：我们再来分享一点有关教長 مَلِكْ 在伊斯兰教学术介的地位：
جلس مالك في المسجد النبوي يفتي ويروي الحديث النبوي لطلاب الحديث ، وكان مجلسه في المسجدالنبوي في المكان الذي كان عمر بن الخطاب يجلس فيه للشورى والحكم والقضاء، وكان مالك باختياره ذلك المجلس يتأثر عمر بن الخطاب في جلوسه كما تأثره في فتاوي هو أقضيته ، وهو المكان الذي كان يوضع فيه فراش النبي محمد إذا اعتكف ، وجاء في طبقات ابن سعد:(( كان مجلس مالك في مسجد رسول الله (ص) تجاه خوخة عمر بين القبر والمنبر)) وكذلك فعل مالك في مسكنه ، فقد كان يسكن في دار عبد الله بن مسعود ، ليقتفي بذلك أثر عبد الله بن مسعود ))
教長 مَالِكْ 在圣寺里当任教义的主講师和给学习圣训的学生授课的任务，而他在圣寺中当任的職务期间的那地位，正是聖门弟子عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابُ 执政时期在教义的事务里执行开商讨会，立法，决议的地方，教長 مَالِكْ 選那里就是为了追随 عُمَرُ 大贤的任期时给出的主張上而做出了决议，再那个地点正是圣人（愿主福安之！）在世时，曾经在那里放了一張床做静的地方，接着就是顺着级别的 اِبْنُ سَعْدُ曾经当任务的地方，《它正是教長 مَالِكْ 在真主的使者（ص）的清真寺里执行任务的往坟墓和 مِنْبَرْ 講台之间的عُمَرُ 的便门的方向的地方了。》同样地教長 مَالِكْ 为了追随عَبْدُ اللهِ بْنُ مَسْعُوْدِ就在那个地方执了行任务，就是因为那正是 عَبْدُ اللهِ بْنُ مَسْعُوْدِ 的住宅也是他执行教律方面做主張的地方。僅此！ والله اعلم بالصواب !
接下来我们谈论教長مَالِكْ 由寺中転向講课的状况：
كان درس الامام مالك أول الأمر في المسجد ثم صار درسه في بيته بسبب مرضه الذي لم يكن يعلنه ، فقد كان مصابًا بسلس البول ، ولم يخبر بذلك إلا يوم وفاته ، قال الإمام مالك :((لولا أني في آخر يوم ما أخبرتكم ، مرضي سلس بول ، كرهت أن أتي مسجد رسول الله بغير وضوء، وكرهت أن أذكر علتي فأشكو ربي)).
教長：مَالِكْ 起先是在圣寺里授课，之后又転到他家里授课，原因是他生病了，可是那种病是他从未宣布过的病，其实他感染的是小便失禁的病，他一直没有公开过，直到他临终前的一天，教長 مَالِكْ 才说：《如果不是到我生命的最后一天的时刻，我是不会告诉你们我的病是小便失禁症的，因为我讨厌我自己在没有小净的状态下，来到了真主的使者的清真寺里，我也不愿意向人们提起我的疾病，而我只是向我的养主訴苦而己》。
接下来我们教長 مَالِكْ 在家中执行任务的实情：
ويصف مطرف تلميذ الإمام مالك حاله عندما انتقل درسه الى بيته فيقول : كان مالك إذا آتَاه الناس خرجت إليهم الجارية ، فتقولهم : يقول لكم الشيخ : أتريدون الحديث أم المسائل؟)).فان قالوا المسائل خرج إليهم فأفتاهم ، وان قالوا الحديث قال لهم :(( اجلسوا)) ودخل مغتسله، فاغتسل وتطيب ولبس ثيابًا جددًا، ولبس ساجة وتعمم ، وتلقى له المنصة، فيخرج اليهم قد لبس وتطيب ، وعليه الخشوع، ويوضع عود فلا يزال يتبخر حتى يفرغ من حديث رسول الله .
有关教長 مَالِكْ 在由圣寺転移到家中时，他的学生مطرف 的描述是：当有人来找教長مَالِكْ 时，他的女佣会出来问明：你们是要学习聖训的？又或者是问教律问题的？如果他们说是问教律问题的，那么！他便馬上出来答复他们的问题！如果说：他们说是学习圣训的，那么！他会对他们说：你们先坐一会儿，于是他便会去小净，用香，更换衣服，而他会换上長袍和彼上了头巾，而進入講台式的状态，于是他换了衣，用了香，他專注，他尊重圣训，他一進入了钻究圣训的境界后就会继续直到了講論真主的使者的聖训的课程结束为止。僅此！ والله اعلم !
敬爱的穆斯林兄弟姐妹们
最后让我们来分享一段教長 مَلِكْ 对所有的阿訇们一句忠告：要求的在执行教义时学者应有的态度的话题：
وكان الامام مالك يتحرز أن يخطئ في افتائه، وكان يبتدئ اجابته بقوله(( ماشاء الله لا قوة الا بالله))، وكان يكثر من (( لاأدري)) وكان يعقب كثيرًا فتواه بقوله:(( ان نظن إلا ظنًا وما نحن بمستيقنين )) .
و لقد قال عبد الرحمن بن مهدي : سأل رجل مالكًا عن مسألة ، وذكر أنه أرسله فيها من ميسرة ستة أشهر من المغرب ، فقال له :(( أخبر الذي أرسلك أن لا علم لي بها )) فقال : (( ومن يعلمها ؟)) قال :(( الذي علمه الله )).
教長：مَالِكْ 他预防在他的主答上出差錯，他在他的答复之前縂是先说一句：《那是主的意欲，我無能为力唯求真主的赐助》，而他也常常说：《我不清楚！》他常常用的一句话来结束他的主答，就是：《確实我们的猜测！就只是猜测而已，而我们並不算是一个肯定懂的人！》而学者 عَبْدُ الّرَحْمٓنِ بْنُ مَهْدِيْ 说：有一次有一个人来问教長 مَالِكْ 一个问题，並称：他是经一个由西方距离这里有六个月路程的人派来问此一问题的，于是他对他说：《你告诉派你来问此问题的人吧！我在这个问题上是没有这方面的知识的人！》，于是那人说：《那有谁会知道它的答复呢?》，他答说：《真主使他知道的人》。
وقال معن بن عيسى : سمعت مالكًا يقول :(( انما أنا بشر أخطئ وأصيب ، فانظروا في رأيي، فكل ما وافق الكتاب والسنة فخذوه به ، ومالم يوافق الكتاب والسنة فاتركوه)).
学者：مَعْنُ بْنُ عِيْسَى 说：我曾聽到 مَالِكْ 说：《我只是一个平凡的人，我会答错，也会答对，因此你们要观察我给出的主答，如果是符合古兰经和圣训的，你们就採纳它！如果是不符合古兰经和圣训的，你们就放弃它！
敬爱的穆斯林兄弟姐妹们：
接下来我们来分享一点教長 مَالِكْ 的为人和风度的话题：根据歴史纪录：教長 مَالِكْ 是一位身材高大，风度不凡，不但人長得非常的英俊，而又有学者的风范，不但学问好，人格好，心底善良，更是气度不凡：
كان الإمام مالك يبتعد عن الثورات والتحريض عليها ، وعن الفتن والخوض فيها ، ومع ذلك فقد نزلت به محنة في عصر العباسي في عهد ابي جعفر المنصور ، وقد اتفق المؤرخون على نزول هذه المحنة به ، واكثر الرواة على انها نزلت به سنة ١٤٦هجرية ، وقيل سنة ١٤٧ هجرية وضرب في هذه المحنة بالسياط، ومده يده حتى انخلعت كتفاه ، وقد اختلفوا في سببها على اقوال كثيرة أشهرها : انه كان يحدث بحديث (( ليس على مستكره طلاق)) فأتخذ مروجوا الفتن من هذه الحديث جحة لبطلان بيعة أبي جعفر المنصور .
他是一位从不干与政治，他避免参与任何有煽动性的和会有危害性的活动，即使是这样，在阿巴斯王朝代里的 اَبُوْ جَعْفَرْ اْلمَنْصُوْرُ 执政时期，一件災难还是降临到他身上，根据人们的记载那是在囬歴146年里，也有人说是147年（也就是他53或54岁那年）他（被当时的麦地娜市長：جَعْفَرْ بْنُ سُلَيْمَانْ为了他触犯論到了一段当时的政府禁止谈论的圣训，而遭当时的当官的 ）便用皮鞭敲打審刑问罪，並用绳子拉扯他的手直到他的手膀子被拉脱臼为止！有关对他用刑的起因有许多个的傳说，不过最可靠的因素就是：他講了那一段（在逼迫之下的休妻是不成立的）的聖训，于是由这段圣训的起因而導致破坏了在当时的 اَبُوْ جَعْفَرْ الْمَنْصُوْرُ 政府的一宗交易，故此他就是談論到了那段圣训才给他带来此次的災难！而那时也是当时人们正在宣传着和散布消息相关（一位反政府人士）名叫：مُحَمَّدُ بْنُ حَسَنْ 的人由麦地娜城逃亡的地方混乱不安的时期，于是这段圣训当时被政府禁止人们談論，之后教長 مَالِكْ 不幸地被人设计了，当他被人问到了这段圣训，于是他便解答了这段圣训，于是他当时就被那些当官的当着众人面前用了皮鞭的刑罰呢！
敬爱的穆斯林兄弟姐妹们：
虽然说这些人对教長 مَالِكْ 寃枉地滥用了刑罰，虽然说最终当时的大長官 اَبُوْجَعْفَرْ 也弄清了是一个寃案，而亲自向教長登门道歉，並誓言要以数倍地严惩来惩罚还当时的市長，还他一个公道，可是教長 مَالِكْ 並不计較，而且也原谅了那位当官的！مَا شَاء اللهُ !这就是他的过人之处了，宽宏的胸怀，那也是他为了学习圣人在时的为人处事时的宽宏大量，大人不计小人过的气度的地方！
敬爱的穆斯林兄弟姐妹多呀！
谈到了谈论教义，我们应该向教長 مَالِكْ 学习他对教义尊重的精神和态度！学者解释说：
كما كان الإمام مالك ينهى عن الجدال في الدين ويقول : (( المراء والجدال في الدين يذهب بنور العلم من قلب العبد)).
就要像教長 مَالِكْ （要求講論教义，必须用符合古兰经和圣训为原则才为正确，）在教义里（在学者的主答上除了讨论用古兰经和圣训做引证之外）一律禁止用争論的方式来讨论教义的，他说：《僕人在教义里的搶詞奪理和爭論是会把僕人心里边的学识的光芒给消除掉的呀！》
ورأى قومًا يتجادلون عنده فقام ونفض رداءه وقال :(( انما أنتم في حرب )).
有一次，他（教長：مَالِكْ ）看到了一伙人，他们就在他面前争論起教义的问题来，于是他站了起来，拍了拍他的衣服要离开，他说：《你们呀！简直就是在开战嘛！》指的是：这哪是像在讨论教义呀？
敬爱的穆斯林兄弟姐妹们：
这里指的是：教义的事並不是要人们去互相争論说：我的对！你的不对！也不是面子上输赢的问题，而是：如果人们理論的是主命：就要論它是否是古兰经中有的？如果你人们理論的：是聖行的话，一：就要先看是否聖人真的有做过的圣行？二：是否是圣门弟子也有做过的圣行？这就是谈论伊斯兰教律的最基本的三个原则：所以我们一般人要理解：今天阿訇学者们要讨论教义，主命的一目了然！大家说法一致。所以只有副功方面需要一些理論而去说明，故此！那就在于理解圣训的真伪而己，所以，正统的阿訇的建议是：如果是真的圣行就执行，如果是伪的圣训就癈除！自然的：異端的假功修就必须要逺离。其实，众所皆知：伊斯兰教只有一个，認主独一！自然的也只有一位穆罕默德圣人而己！因此！自然的伊斯兰教义只有一个教义，只不过有些副功圣人会有几种做法罷了，因此，难免教义里会有几个规则可行，因此唯一的解决方案就是：大家多聽聽阿訇们的講解，阿訇们也得加把劲多深究圣训吧！最好選擇一种圣人常遵的圣行推荐给大家来执行！因此，論教义唯有有心学习的人才能做到这一点，因为千真万确！只有精通圣训的阿訇才能做到和他人谈论教义时不会为各人的面子而争执，一个深究圣训的阿訇，更不会是像一知半解的部份阿訇一谈到教义就常常喜欢与他人争論，因为事实上他们的目的不是要要求学习到了真理，而许多的人往往是为了爭面子而攀比学问的高底而己：他们要的只是一句：我懂！你不懂！的自满而己，这些人很可怜！正如教長 مَالِكْ所形容的：他们只是在爭输赢而己！那算是真正的在談論敎义的学者呢？因为事情上证明：論教义首先要学会尊敬，尊重古兰经和圣训是必備的条件呀！因此我们每个人应该先问问我们自己：我们心理是否准备好了嗎？
僅此！ والله اعلم بالصواب !
敬爱的穆斯林兄弟姐妹们呀！
至于那些一辈子顺从私意的人，搞異端的人，糊里糊途过日子的人，其实我们对他们谈教义！只是再浪费时间而已！有时候，想想也不値得和他们去理論的！对牛弹琴？自讨没趣！可不是嗎？圣人曾经说过：每一种罪恶都有一个忏悔的机会，唯有三种人没有！他们就是：一：顺从私意的人，二：搞異端的人，三：迷糊的人！因为这些人呀！真主封闭他们的心灵！一直到最终！他们始终并不知道他们自己已经成为了一位触犯了真主的教义的罪的人了！
敬爱的穆斯林兄弟们呀！
其实！不論我们是谁？不久的将有一天！我们必须去面对我们的养主！那！才是真正永恒日子的开始，所以，唯有那为后世而准備了功修的人才能成为真正成功幸福的人，有关教义！丝毫馬虎不得！过去的人们，目前的大多数的人也一样，因为他们对教义确实是因忽视教义而成为亏损的人了！也许只要我们稍微留意！这些现象，就發生在我们身边的人群里：你会常常可以从那一些：以自己的私见看教门的人身上就可以看出，因为在他们眼里：《教门只是大众流行的一种傳统式的产品而己，》可怜的他们並不知道真正的教门並不是傳统，也不是风俗，更不是所谓的：人们给的各别的建议！而伊斯兰教就是真主接纳的教门，伊斯兰教律正是真主定制的制度，是有严格原则的，它的细节是由祂的主的使者穆罕默德圣人（ص）一一以身作则的好榜样来带领人们执行的一种任务的。故此伊斯兰教义僅是以古兰经和圣训为原则，又或者圣门弟子对圣训的理解所取的引证等才可以执行的，並非是以人们的思维認为可以的方法！可是人们中就有不少的人他们是不重视伊斯兰原则的人，他们只重视他们理解的傳统和风俗而己，他们是头发胡子一把抓不分凊楚什么是正统的圣行原则？也不会计較自己执行是否是旁门左道的異端？因为他们迷糊地只相信：只要是他们的老袓宗做的他们就照單全收，故此他们的意识里：他们並不認同干異端会是种犯罪，即使你把圣训的禁令一字一字的给他解释，对他也起不了任何作用的，正如真主的啓示，《任何一种民族真主都不会去改变他们，直到他们自形改变！》。
敬爱的穆斯林兄弟姐妹们呀！
顽固人们的问题就在于：他们並不認同追随是異端的傳统会是一种犯罪，故此！对他们来说：異端小事一件！忏悔一事就不必了，所以！忏悔又該从何談起来呢？نعوذ بالله من ذلك 求祈真主保护我们！可是，这幸竟是真主对我们的一祌考验！而今天的我们真的是 لاحول ولا قوة الا بالله 無能为力！唯求主的赐助我们做我们该做的该说的！当然也只是说一句：ان شاء الله 尽自己的力量就行了！فتقبل الله منا ومنكم ! 况且！一切都在主的掌握之中的！並求祈真主赐福大家厚报大家！僅此！ والله اعلم !
اقول قولي هذا واستغفر الله لي ولكم ولسلئر المسلمين من كل ذنب ، فاستغفروه ، إنه هو الغفور الرحيم !
再次的 الحمد لله ثم الحمد لله 今天的了解伊斯兰就講到此！ان شاء الله 相关的话题，下一期我们又续！並祝福大家两世成功和幸福！
وبالله التوفيق والهداية والسلام عليكم ورحمة الله وبركاته
全站熱搜
留言列表
